פרל שניידר: ימי בינתיים

המיצב הציורי של פרל שניידר מאתגר את גבולות המדיום, שנמתח ומקיף צורות פיסוליות, תנועה בחלל ואף וידיאו. היא מקימה מעין פוליפטיכון או פרגוד ארעי – דגם או ביתן מתקפל של אשליות וקסמים, שאינם מתאמצים להסוות את מנגנוני פעולתם. ציורי הפוליפטיכון תוחמים אזורים בחלל ומְזמנים התבוננות תוך תנועה בין פנים וחוץ, כאשר המקום שנוצר ביניהם נתון במאבק מתמיד בין הרצון לארגן ולבנות את העולם לבין הדחף היצירתי לערער ולפרק אותו.

האמנית-האֵם מלהטטת בין תפקידיה השונים באמנות ובחיים, בעודה נתונה למחזורי העֵרות והשינה של תינוקה. הזמן הגמיש נמתח בין יקיצה לנמנום שעה שחלונות היצירה נפתחים ונסגרים לסירוגין. מצבי תודעה חמקמקים נודדים בין המרחבים השונים, וכאשר הבן שוקע במצולות שנתו – אמו מבליחה אל חלל משחקי מדומיין למחצה. העצמים במיצב מטילים צללים, ושכבות המציאות מוסיפות להתכנס ולהיפרד. מעשה הציור מתארח לרגע על גבי המחיצות, וברגע הבא הוא עשוי לשוט הלאה ולהיעלם.

המיצב של שניידר מבשיל בפרקי זמן אקראיים וסופח ארעיות מהמרחב הביתי, תוך שימוש בצבעים קלים, בחומרים פשוטים ובחפצים מן-המוכן שהיא מלקטת. תוך התנגדות לשלמוּת, הוא תמיד בדרך לקראת, מנדב רמזים על תנאי היווצרותו. ציוריה מעמתים בין מקור לייצוג, מסרבים לציית להיררכיות מוסכמות. הפרספקטיבה מופיעה כנושא המשוחרר מכבלים ארציים, והגריד המשרטט אותה, בקווים וחוטים עדינים, מְחשב להתפזר ברוח.

לעבודתה של שניידר מגוון מקורות השראה, הָחֵל בפרסקאות ביזנטיות בבית הכנסת העתיק בדורה-אירופוס, עבוֹר דרך המצאות אדריכליות בציורי הקיר של ג'וטו משלהי ימי-הביניים, וכלה באגדות מן המדרש התלמודי. כך למשל, הציור בארה של מרים מאזכר את אחד מציורי הקיר שהתגלו באותו בית כנסת עתיק מן המאה השלישית לסה"נ. על פי המסורת, זוהי באר מים נִסית שליוותה את בני ישראל בנדודיהם במדבר בזכותה של מרים הנביאה, אחותם של משה ואהרן. בציור מתוארת הבאר, שנחלים יוצאים ממנה אל אוהלי שנים-עשר השבטים.

בעידן מואץ של ערעור גבולות בין ממשות, אמת ובדיה, המציאות היומיומית מופיעה כייצוג חלומי מרובד השולח זרועות אל החיים עצמם. בחיזיון הזה מתהלכת האמנית כשהיא שקועה בשׂרעפים בעודה מפגישה את העכור עם המואר, במלאכת-יד מיומנת המתירה שליטה מופחתת. התיאטרון האינטימי שלה, נוגה ומכמיר לב, מקפל בחובו גם שובבות משועשעת.

ݒيرل شنايدر: عصور هذه الأثناء

القيّم: داڨيد فرنكل

العمل التركيبي التصويري لݒيرل شنايدر يتحدى حدود الوسيط الفنّي، الذي يتمدد ليحيط بأشكال نحتية، وحركة في الفضاء، بل وحتى الفيديو. تُقيم ݒيرل ما يشبه لوحة متعددة الدرفات أو حاجزًا مؤقتًا – نموذجًا أو جناحًا قابلاً للطي من الأوهام والسحر، لا يسعى لإخفاء آليات عمله. اللوحة المتعددة الدرفات تحدد حدود فضاء وتدعو إلى تأمل من خلال الحركة بين الداخل والخارج، بينما المكان الذي ينشأ بينهما يتواجد في حالة صراع دائم بين الرغبة في تنظيم وبناء العالم وبين الدافع الإبداعي لتقويضه وتفكيكه.

الفنّانة-الأم تتنقل ببراعة بين أدوارها المختلفة في الفن وفي الحياة، بينما تخضع لدورات يقظة ونوم رضيعها. الزمن المرن يتمدد بين الصحوة والنعاس، إذ تُفتح نوافذ الإبداع وتُغلق بالتناوب. حالات الوعي الزئبقية تتنقل بين الفضاءات المختلفة، وحين يغوص الابن في أعماق نومه – تندفع الأم إلى فضاء شبه متخيل من اللعب. الأجسام في العمل التركيبي تلقي بظلالها، وطبقات الواقع تستمر في التداخل والانفصال. فعل الرسم يُستضاف للحظة على الحواجز، وقد يبحر في اللحظة التالية ويختفي.

عمل شنايدر ىالتركيبي ينضج في فترات زمنية عشوائية ويمتص الطابع العابر من الفضاء المنزلي، من خلال استخدام ألوان خفيفة، مواد بسيطة، أغراض جاهزة تجمعها الفنّانة. من خلال مقاومة الكمال، بكون العمل دومًا في طريقه نحو الاكتمال، يقدم الرموز حول ظروف تكوّنه. لوحاتها تضع الأصل في مواجهة التمثيل، وترفض الخضوع للتراتيبية المقبولة. المنظور يظهر كموضوع متحرر من القيود الدنيوية، والشبكة التي ترسمه، بخطوط وخيوط دقيقة – تكاد تتناثر في الريح.

تستمد أعمال شنايدر إلهامها من مصادر متنوعة، بدءًا من اللوحات الجدارية (الفريسك) البيزنطية في الكنيس القديم في دورا أوروبوس، مرورًا بالاختراعات المعمارية في جداريات جوتو من أواخر العصور الوسطى، وانتهاءً بأساطير من المدراش التلمودي. فعلى سبيل المثال، لوحة بئر مريم تشير إلى إحدى الجداريات المكتشفة في ذلك الكنيس القديم من القرن الثالث ميلادي. ووفقًا للتقاليد، الحديث عن معجزة بئر ماء رافقت بني إسرائيل في ترحالهم في الصحراء بفضل النبيّة مريم، أخت موسى وهارون. في اللوحة، تُصوّر البئر الذي يخرج منه جداول نحو خيام أسباط إسرائيل الاثني عشر.

في عصر تسارعت فيه عملية تفكيك الحدود بين الواقع، الحقيقة والخيال، تظهر الحياة اليومية كتمثيل حُلُمي متعدد الطبقات يمدّ أذرعه إلى الحياة نفسها. وفي هذه الرؤية، تتجول الفنّانة غارقة في تأملاتها بينما تجمع بين المعتم والمضيء، في حرفة يدوية ماهرة تسمح لقدر من السيطرة. مسرحها الحميمي، الحزين والمثير للشجن، يكتنف في طياته أيضًا روحًا مرحة ومسلية.

תצלומי הצבה: דוד פרנקל